Je hebt het misschien wel eens zien staan op je energie afrekening; de capaciteitstariefcode. Een bedrag per dag in de afrekening periode voor zowel gas als elektriciteit. Wat is dit, waarom moet je er voor betalen en betaal je niet teveel? We leggen het graag uit!
Als gevolg van de privatisering van de energie markt werden netbeheerder en leverancier van elkaar gescheiden. Doordat deze partijen geen direct contract meer met elkaar mochten hebben was het niet meer mogelijk om een afrekening met alle kosten te sturen. Beide partijen moesten hun eigen kosten afzonderlijk afrekenen. Afnemers van elektriciteit en gas kregen daarom twee afrekeningen. Een afrekening van de leverancier voor de levering van de energie en een afrekening van de netbeheerder voor de transport daarvan. Correcties op meterstanden waren erg lastig omdat zowel de leverancier als de netbeheerder facturen moesten corrigeren.
Bovendien was het voor de consument erg onduidelijk. Mensen kregen, ten onrechte, de indruk dubbele rekeningen te krijgen. Ook gingen de afrekeningen voor levering en transport vaak niet over dezelfde periode.
Met de invoering van het Nieuwe Marktmodel werd o.a. bepaald dat de leverancier ook de kosten voor het transport namens de netbeheerder in rekening brengt. Om dit te vereenvoudigen zijn de transport kosten losgekoppeld van het verbruik en vervangen door dag kosten afhankelijk van de capaciteit van de installatie van de afnemer.
Vast bedrag per dag
Om de door de netbeheerder in rekening gebrachte kosten onafhankelijk te maken van het verbruik is besloten een dag tarief in te voeren. Voor elke dag van een afrekening wordt een vast bedrag in rekening gebracht. Dit systeem is ingevoerd per 1 januari 2009.
De hoogte van dit tarief is voor elektriciteit afhankelijk van de aansluitwaarde en voor gas van de doorlaatwaarde. Elke aansluiting heeft een capaciteitstariefcode of CapTar toegekend gekregen afhankelijk van de capaciteit van de aansluiting. De capaciteit van een aansluiting is de hoeveelheid energie die maximaal kan worden afgenomen in een periode. Hoe groter de capaciteit hoe hoger het tarief, ongeacht welk deel van de capaciteit ook daadwerkelijk gebruikt wordt. Elke netbeheerder bepaald in overleg met de Energiekamer en de Nederlandse Mededingingsautoriteit (NMa) per tariefcode een tarief voor het hele verzorgingsgebied.
Voordelen
Een groot voordeel van het afrekenen via de Capaciteitstariefcode is dat het tarief een bedrag per dag is. De kosten zijn niet meer afhankelijk van het werkelijke verbruik maar van de grote van de installatie. Deze grote bepaald het theoretisch maximale hoeveelheid energie dat op enig moment gebruikt kan worden.
Doordat het werkelijke verbruik niet meer uit maakt voor de hoogte van de afrekening zijn correcties van meterstanden zijn hiermee veel eenvoudiger te maken. Alleen de leverancier hoeft immers een nieuwe afrekening op te maken voor de leveringskosten, de transportkosten die worden afgedragen aan de netbeheerder zullen niet veranderen. De Capaciteitstariefcode vereenvoudigd het afrekenproces aanzienlijk.
Uitzonderingen en speciale gevallen
Bij de invoer van het capaciteitstarief was de insteek dat gemiddeld genomen iedereen ongeveer hetzelfde zou blijven betalen. In de praktijk blijkt echter dat bepaalde klantgroepen onevenredig veel meer zijn gaan betalen. Dit gaat dan voornamelijk om afnemers met een aansluiting met een te grote capaciteit voor hun verbruik. Dit komt bijvoorbeeld vaak voor bij voormalige agrarische bedrijven waarvan de boerderij wordt bewoond als particulier huishouden zonder bedrijf. Als de capaciteit niet is verlaagd is deze nog afgestemd op het verbruik van een actief bedrijf. Voor deze klanten bestaat de mogelijkheid om tegen een gereduceerd tarief de capaciteit van de aansluiting te laten verkleinen door de netbeheerder.
Klanten die slechts af en toe de gebruik maken van de maximale capaciteit, bijv. gebouwen met een lift, betalen (veel) meer dan voorheen. Voor deze klanten is het niet mogelijk de capaciteit te laten verkleinen daar deze capaciteit daadwerkelijk (kortstondig) nodig is. Om dit soort klanten te compenseren zijn een aantal compensatieregelingen bedacht.
Het is de verantwoordelijkheid van de afnemer om te detecteren of kan worden volstaan met een aansluiting met lagere capaciteit. Voor de netbeheerder is het onmogelijk te bepalen of de afnemer de huidige capaciteit nu of in de toekomst nodig heeft.
Verbruik onafhankelijke transportkosten
Behalve de verbruik afhankelijke kosten die nu zijn vervangen door een vast bedrag via het Capaciteitstarief, worden door de netbeheerder nog 4 verbruik onafhankelijke kosten in rekening gebracht. Het gaat om;
- vastrecht aansluiting. De kosten voor het onderhoud van de aansluiting.
- vastrecht transport. De administratieve kosten van de aansluiting (facturering etc.)
- systeemdiensten. De kosten voor het elektriciteit transport over het landelijke transportnet. Deze kosten worden door de netbeheerder afgedragen aan TenneT die het landelijke transportnet beheerd.
- meterhuur. De kosten van de meetinrichting en periode opname van meterstanden.
Ook hier worden de maximale tarieven vastgesteld door de NMa in overleg met de netbeheerders.
Mogelijke waarden voor de capaciteitstariefcode
Onderstaande waarden voor de tariefcodes gelden voor alle netbeheerders. Voor elke netbeheerders wordt deze code vertaald naar een specifieke EAN13 code die netbeheerder uniek is. Dit wordt gedaan door het de eerste 7 cijfers van het netbeheerder specifieke deel van de EAN13 voor de tariefcode te zetten. Er ontstaat dan een reeks van 12 cijfers. Hieraan wordt 1 cijfer toegevoegd als controle, met een berekening kan dan worden bepaald of de EAN13 code geldig is.
Bijvoorbeeld; Bij Enexis zijn de eerste 7 cijfers van de EAN13 – 8742010, de tariefcode voor elektriciteit “t/m 3 x 25A + t/m 1x80A” is 10211. Het controle getal kan dan worden berekend en is in dit geval 5. Er ontstaat dan de code 8742010102115.
Voor Liander zijn de eerste 7 cijfers 8742020 en het controle getal 2. Het EAN13 voor deze tariefcode wordt dan 8742020102112. Voor Stedin is dit 8742030102119, Delta 8742040102116, Edinet 8742050102113, Westland Infra 8742070102117, Rendo 8742080102114 en Cogas 8742090102111.
Elektriciteit
10000 Nultarief elektriciteit
10101 t/m. 1 x 6A geschakeld net, onbemeten
10111 t/m. 1 x 6A geschakeld net
10201 t/m 3 x 25A + t/m 1x80A, onbemeten
10211 t/m 3 x 25A + t/m 1x80A
10311 > 3 x 25A t/m 3 x 35A
10411 > 3 x 35A t/m 3 x 50A
10511 > 3 x 50A t/m 3 x 63A
10611 > 3 x 63A t/m 3 x 80A
Gas
20000 Nultarief gas
20101 Onbemeten gas
20111 <= 10 m3(n)/uur;SJV < 500 m3(n;35,17)
20211 <= 10 m3(n)/uur;SJV >= 500 m3 (n;35,17) en < 7.500m3 (n;35,17)
20311 <= 10 m3(n)/uur:SJV >= 7.500 m3 (n;35,17)
20411 > 10 m3 (n)/uur <= 16 m3 (n)/uur
20511 > 16 m3 (n)/uur <= 25 m3(n)/uur
20611 > 25 m3 (n)/uur <= 40 m3 (n)/uur
20621 > 25 m3 (n)/uur <= 40 m3 (n)/uur +EVHI
20711 > 40 m3(n)/uur <= 65 m3(n)/uur
20721 > 40 m3(n)/uur <= 65 m3(n)/uur +EVHI
20811 > 65 m3 (n)/uur <= 100 m3 (n)/uur
20821 > 65 m3 (n)/uur <= 100 m3 (n)/uur +EVHI
20911 > 100 m3 (n)/uur <= 160 m3 (n)/uur
20921 > 100 m3 (n)/uur <= 160 m3 (n)/uur +EVHI
21011 > 160 m3 (n)/uur <= 250 m3 (n)/uur
21021 > 160 m3 (n)/uur <= 250 m3 (n)/uur +EVHI
21111 > 250 m3 (n)/uur <= 400 m3 (n)/uur
21121 > 250 m3 (n)/uur <= 400 m3 (n)/uur +EVHI
21211 > 400 m3 (n)/uur <= 650 m3 (n)/uur
21221 > 400 m3 (n)/uur <= 650 m3 (n)/uur +EVHI
21311 > 650 m3 (n)/uur <= 1000 m3 (n)/uur
21321 > 650 m3 (n)/uur <= 1000 m3 (n)/uur +EVHI
21411 > 1000 m3 (n)/uur <= 1600 m3 (n)/uur
21421 > 1000 m3 (n)/uur <= 1600 m3 (n)/uur +EVHI
21511 > 1600 m3 (n)/uur <= 2500 m3 (n)/uur
21521 > 1600 m3 (n)/uur <= 2500 m3 (n)/uur +EVHI
21611 > 2500 m3 (n)/uur
21621 > 2500 m3 (n)/uur+EVHI
– 35,17 = De energetische waarde van een normaal kubieke meter Nederlands gas van 35,17 MJ (of 9,8 kWh). Bij een hoger of lagere energetische waarde wordt teruggerekend naar 35,17 MJ.
– SJV = Standaard jaarverbruik.
– EVHI = Elektronisch Volume Herleidinginstrument. Hiermee wordt de meting van de gasmeter gecorrigeerd voor druk en temperatuur. Er hoeft dan niet meer gewerkt te worden met gecorrigeerd verbruik.
Warmte
30000 Nultarief warmtelevering